تبیین ابعاد اجتماعی- اقتصادی تاب آوری شهری در برابر زلزله مطالعه موردی: منطقه 4 شهر تبریز

Authors

  • هادی, الناز کارشناس ارشد جغرافیا وبرنامه ریزی شهری ، دانشگاه تبریز،تبریز، ایران
  • هادی, الهام کارشناس ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران
Abstract:

زمینه و هدف: بلایای طبیعی همواره به عنوان پدیده ای طبیعی در طول دوران حیات کره زمین وجود داشته و خواهند داشت. وقوع بلایای طبیعی نظیر سیل، زلزله، طوفان و گردباد در اغلب موارد تأثیرات مخربی بر سکونتگاه های انسانی باقی گذراده است و تلفات سنگینی بر ساکنان آن ها وارد ساخته است. ساختمان ها و زیرساخت های این گونه مناطق را نابود کرده و عوارض اقتصادی و اجتماعی پردامنه ای بر جوامع بشری و کشورهای جهان تحمیل کرده است. بررسی پیشینه مطالعات نشان می دهد ارتقا تاب آوری ساکنین در برابر بلایای طبیعی، تحت تأثیر عوامل اجتماعی، اقتصادی، محیطی و مدیریتی قرار دارد. روش: این پژوهش از نوع کاربردی است که با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی به بررسی شاخص ها و عوامل مؤثر بر تاب آوری اقتصادی و اجتماعی و ارزیابی میزان آن در منطقه 4 شهر تبریز می پردازد. هدف اصلی این مقاله هم بررسی ابعاد اجتماعی و اقتصادی تأثیرگذار بر بهبود وضعیت تاب آوری ساکنین و درک سهم هر یک از عوامل در میزان تاب آوری ساکنین منطقه 4 شهر تبریز است. یافته ها: با توجه به هدف پژوهش ابتدا دو معیار اقتصادی و اجتماعی برای پژوهش تعریف شد و برای هر یک، زیرمعیارهای (تراکم جمعیت، وضعیت باسوادی، وضعیت بیکاری و ارزش اقتصادی زمین و مسکن) که به شناسایی بهتر کمک کند، انتخاب شد و برای ترکیب زیرمعیارهای هر گروه از مدل تحلیل سلسله مراتبی (AHP) استفاده شد و وضعیت نهایی تاب آوری اجتماعی و اقتصادی منطقه 4 در محیط  GIS استخراج گردید. نتیجه گیری: نتایج تحقیق بیانگر آن است که 39.4 هکتار از محدوده مورد مطالعه از وضعیت تاب آوری نامناسبی برخوردار می باشد و در مقابل 1167 هکتار از محدوده مورد مطالعه از منظر تاب آوری، در وضعیت کاملأ مناسبی قرار دارد. تاب آوری اجتماعی - اقتصادی نسبتأنامناسب،  متوسط و تاب آوری نسبتأ مناسب، به ترتیب با 174، 259.7 و 434 هکتار از محدوده مورد مطالعه را به خود اختصاص داده اند.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

تحلیلی بر تاب آوری اجتماعات شهری در برابر زلزله (مطالعه موردی: شهرهای اردبیل، تبریز و ارومیه)

  زلزله از جمله سوانح طبیعی است که بیشتر شهرهای جهان با آن مواجه هستند. این مسئله عموماً با گسترده‌ترین دخالت‌های نسنجیده انسانی در محیط طبیعی از جمله ساخت و سازهای بی رویه در حریم گسل، فقدان و یا بی توجهی به ضوابط و استانداردهای ساخت و ساز تشدید می‌شود. در این میان افزایش تاب آوری شهرها در برابر بلایای طبیعی به ویژه زمین لرزه‌ها به میزان زیادی در کاهش این خسارات و همچنین زمان بهبودی جوامع مؤثر...

full text

بررسی و سنجش میزان تاب آوری در ابعاد کالبدی و اجتماعی در برابر زلزله(مطالعه موردی شهر ایذه)

مخاطره ای که شهرها را تهدید می‌نماید خطر وقوع زلزله است.شهر ایذه هم در معرض خطرات ناشی از وقوع زلزله است،کاهش آسیب و مدیریت بحران و درنهایت تاب‌آور نمودن شهر در برابر مخاطرات لازم و ضروری است؛هدف پژوهش بررسی و سنجش میزان تاب آوری در ابعاد کالبدی و اجتماعی شهر ایذه در برابر زلزله می باشد. پژوهش حاضر ازنظر ماهیت، نظری – کاربردی و ازلحاظ روش مطالعه، توصیفی – تحلیلی است. برای دستیابی به نتایج تحقیق...

full text

ارزیابی میزان تاب آوری کالبدی محیط های شهری در برابر زلزله(نمونه موردی کلانشهر تبریز)

کشفباستان شناسینشان می دهدکهپیشینیانمابسیاریازخطرات و بلایای طبیعی و انسان ساختیکهامروزهوجوددارندراتجربه کردهاندواینخطراتدرگذشتهنیزوجودداشتهاند. مدیریت بلایای طبیعی نیازمند شناخت ماهیت، ارزیابی‌های دقیق، برنامه‌ریزی و سپس ارائه راهکارهای مناسب می‌باشد. تبریز بر روی یک سامانهگسلی فعال در شمالغرب ایران واقع شده است که نشان از امکان وقوع مجدد زلزله در این شهر را دارد؛ همچنین مطالعة آماری  داده ها،...

full text

ارزیابی تاب آوری اجتماعی و اقتصادی در برابر زلزله (نمونه موردی بجنورد)

مقدمه: مدیریت بلایای طبیعی نیازمند شناخت ماهیت، ارزیابی‌های دقیق، برنامه‌ریزی و سپس ارائه راه‌کار مناسب می‌باشد. امروزه اکثر برنامه‌ریزی‌های صورت‌گرفته در زمینه مدیریت زلزله به بازه زمانی حین و بعد از وقوع بحران محدود شده است و کمتر به برنامه‌ریزی‌های پیش از وقوع زلزله توجه می‌شود. از میان برنامه‌های کاهش مخاطرات می‌توان تاب‌آوری را برنامه‌ای دقیق‌تر وموفق‌تر به دلیل توجه آن به ابعاد اجتماعی و ...

full text

بررسی وضعیت تاب آوری محله های شهری در برابر زلزله

با افزایش تعداد وقوع مخاطرات طبیعی و صدمات ناشی از آنها، امروزه دیدگاه­ها و نظریه­های مدیریت سوانح به دنبال ایجاد جوامع تاب‌آور در برابر مخاطرات طبیعی هستند و تاب‌آوری به عنوان راهی برای تقویت جوامع با استفاده از ظرفیت­های آن‌ها مطرح است. هدف پژوهش حاضر بررسی وضعیت تاب­آوری محله­های شهری در برابر مخاطره زلزله است که با روش توصیفی- تحلیلی و استفاده از آزمون T تک نمونه­ای و مدل الکتر به منظور تجز...

full text

سنجش ابعاد کالبدی تاب‌آوری شهری در برابر مخاطرات طبیعی (زلزله) (مطالعه موردی منطقه 12 شهر تهران)

میزان خسارات و تلفات ناشی از مخاطرات طبیعی به میزان آمادگی جامعه در برابر واقعه بستگی دارد.تاب آور ساختن شهرها در ابعاد مختلف، راهی مناسب و کارا در جهت تقویت ساختار شهر برای مقابله با بحران‌ها و مخاطرات طبیعی و غیرطبیعی است. مطالعه حاضر به لحاظ هدف کاربردی و به لحاظ روش شناسی توصیفی - تحلیلی است. در این تحقیق برای جمع‌آوری داده‌ها از روش کتابخانه‌ای و اسنادی و برای تجزیه تحلیل داده‌ها از مدل‌AH...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 9  issue 1

pages  78- 89

publication date 2019-04

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Keywords

No Keywords

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023